Een Urban Living Lab (ULL)is een experimenteer- en leeromgeving waar kennisinstellingen, overheidsinstanties, bedrijven en bewoners samenwerken aan het verbeteren van een bepaald gebied. Het opzetten van zo’n lab vereist goede voorbereiding. Veldacademie helpt groepen en organisaties met het opzetten van een lab met de ‘Urban Lab in a Day’-methode.
‘Urban Lab in a Day’ is een methode waarmee de eerste stappen worden gezet voor een toekomstig Urban Living Lab. Denkbare vragen voorafgaand aan de start van een ULL zijn; Wat is het belangrijkste doel van het lab? Wie moeten daarbij betrokken worden? En welke activiteiten gaat het lab uitvoeren? De ervaring leert dat betrokkenen in eerste instantie verschillende antwoorden geven op deze vragen. Zij hebben geen eenduidig beeld van het toekomstige lab. Om alle partijen op één lijn te krijgen heeft het Urb@exp-project van Maastricht University de LAB kit ‘Urban Lab in a Day’ ontwikkeld. Veldacademie test deze LAB kit in de praktijk.
Methodiek
De LAB kit ‘Urban Lab in a Day’ biedt een heldere structuur voor het opzetten van een Urban Living Lab. Dit is een interactief spel waarin kritische vragen worden gesteld over de strategie en structuur van het toekomstige Urban Living Lab. Er worden activiteiten in kaart gebracht en er wordt toegewerkt naar een planning.
Het spel bestaat uit drie ronden. In de eerste ronde worden veertien vragen gesteld. De vragen zijn onderverdeeld in de categorieën Why, What & Who, How, Where, Learn en Evolve. Zo krijgt men inzicht in de verschillende aspecten van een lab en kiest men een gericht doel. Als intermezzo worden er zogenaamde ‘What If’-vragen gesteld, die prikkelen om na te denken over onverwachte situaties. Tijdens de tweede ronde worden de belangrijkste activiteiten rondom de organisatie van het lab in kaart gebracht. Daarbij wordt gekeken naar welke personen en hulpmiddelen (zoals geld of kennis) daarvoor nodig zijn. Tot slot wordt er in de laatste ronde langs verschillende themalijnen een globale planning gemaakt, zodat de vervolgstappen voor iedereen duidelijk zijn.
Toepassing
Urban Living Lab Reyeroord
Veldacademie heeft de Gemeente Rotterdam in maart 2018 ondersteund bij het opzetten van een Urban Living Lab in de wijk Reyeroord aan de hand van de ‘Urban Lab in a Day’-methode. Er zijn hoge ambities gesteld voor de sociale en fysieke ontwikkeling van deze wijk in de komende jaren. Ambtenaren van verschillende afdelingen, met diverse functies, zijn betrokken en er wordt actief verbinding gezocht met lokale initiatieven en bewoners. Om gezamenlijk deze complexe opgave te verkennen zijn er gedurende een dag verschillende werksessies georganiseerd. Het resultaat aan het eind van de dag was een set integrale experimenten voor de opgaven in het gebied en een overzicht van aandachtspunten. Meer informatie hierover staat in de inspiratiebrief van ICIS 'Governance van Stadslabs, Vijf uitdagingen en inzichten'.
EdiCitNet workshops
Groene initiatieven raken aan diverse fysieke en sociale stedelijke opgaven. Deze initiatieven zijn van belang voor de veerkracht van steden, maar ze zijn kwetsbaar. Gemeente Rotterdam wil de kwetsbaarheid verminderen en tegelijkertijd de gemeentelijke dienstverlening aan deze initiatieven verbeteren. Daarom participeert de gemeente in het Europese samenwerkingsprogramma EdiCitNet in de vorm van een Urban Living Lab.
Om goed van start te kunnen gaan met het lab is Veldacademie begin 2018 gevraagd om een aantal workshops te organiseren. De ‘Urban Living Lab in a Day’-methode diende hiervoor als leidraad. De LAB-kit werd aangepast om het proces open te houden en gaandeweg af te stemmen op de behoefte van de groep. Het resultaat aan het eind van drie workshops was een heldere structuur en organisatie van het toekomstige lab. Daarnaast zijn bedachte activiteiten, mijlpalen en evenementen op een tijdlijn geplaatst.
De LABkit kan op verschillende momenten in een Urban Living Lab worden ingezet, bij de opzet maar ook op een later moment, bijvoorbeeld om de tussenresultaten van een Urban Living Lab te evalueren.
Neem voor meer informatie over de mogelijkheden van toepassing contact met ons op via info@veldacademie.nl.